برق صنعتی چیست ؟
برق صنعتی (به انگلیسی Industrial electricity) به استفاده از الکتریسیته برای راه اندازی ماشین آلات و فرآیندهای صنعتی با استفاده از تابلو برق های فشار ضعیف، فشار متوسط و فشار قوی و همچنین تامین برق و روشنایی تاسیسات صنعتی اطلاق می‌شود.
به عبارت دیگر، صنعت برق به معنای کاربرد برق در مقیاس بزرگ برای مصارف صنعتی و تولیدی است.
همچنین برق صنعتی یک نوع انرژی الکتریکی است که به عنوان یکی از ویژگی‌های مهم و حیاتی در سیستم‌های صنعتی و تجهیزات مختلف از جمله ماشین‌آلات، دستگاه‌های تولید و توزیع، سیستم‌های نورپردازی و کنترل، و تجهیزات الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این نوع برق به صورت جریان متناوب (AC) یا جریان مستقیم (DC) تولید و توزیع می‌شود و به منظور تامین نیازهای مختلف صنایع از جمله تولید، پردازش، حمل و نقل، و کنترل فرآیندها به کار می‌رود. ویژگی‌های برق صنعتی شامل ولتاژ، فرکانس، جریان، توان، و استانداردهای ایمنی و کیفیت برق مورد نیاز برای اجرای بهینه فرآیندهای صنعتی هستند.
این نوع برق برای انتقال، توزیع، و مصرف در محیط‌های صنعتی طراحی و به کار گرفته می‌شود و در ایجاد و تحول محصولات و خدمات متنوع در صنعت نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.
استفاده از برق صنعتی در صنایع، کارخانه‌ها و تجهیزات صنعتی مهمترین مزیت آن است. به دلیل این که برق صنعتی در این محیط‌ها به صورت مستمر و با توان بالا استفاده می‌شود، هزینه‌های تولید کاهش می‌یابد و بهره‌وری افزایش می‌یابد. همچنین، برق صنعتی به دلیل خطرات بالایی که دارد، نیاز به نصب و استفاده از تجهیزات ایمنی و دوره‌های آموزشی ویژه دارد تا مصرف کنندگان برق صنعتی بتوانند از آن به بهترین شکل استفاده کنند.
در برق صنعتی، ولتاژ برق بسیار بالا و توان برقی بسیار بزرگ است و برای این منظور از ترانسفورماتورهای قدرتمند، ترمینال های برقی و سیستم های توزیع پیچیده استفاده می‌شود. این نوع برق از طریق خطوط انتقال برق به کارخانه ها و ساختمان های صنعتی ارسال می‌شود.
استفاده از برق صنعتی در صنایع، باعث کاهش هزینه های تولید و افزایش بهره وری می‌شود. همچنین، این نوع برق به دلیل خطرات بالایی که دارد، نیاز به نصب و استفاده از تجهیزات ایمنی و دوره های آموزشی ویژه دارد تا مصرف کنندگان برق صنعتی بتوانند از آن به بهترین شکل استفاده کنند.
اهمیت و جایگاه برق صنعتی در دنیای امروز
برق صنعتی به عنوان ستون فقرات دنیای مدرن شناخته می‌شود. بدون این نوع برق، کارخانه‌ها، سیستم‌های حمل و نقل، بیمارستان‌ها، و بسیاری از بخش‌های دیگر زندگی روزمره ما فلج می‌شوند.
اهمیت برق صنعتی در موارد زیر خلاصه می‌شود:
- توسعه اقتصادی: برق صنعتی پیش‌نیاز توسعه اقتصادی است و پتانسیل خوبی برای توسعه صادرات برق صنعتی در ایران مهیاست. بدون این نوع برق، کارخانه‌ها و سایر بخش‌های تولیدی نمی‌توانند فعالیت کنند.
- ایجاد شغل: برق صنعتی موجب ایجاد شغل در زمینه‌های مختلف از جمله مهندسی، نصب و نگهداری، و تولید می‌شود.
- افزایش کیفیت زندگی: برق صنعتی کیفیت زندگی را با تأمین برق مورد نیاز برای لوازم خانگی، سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی، و تجهیزات پزشکی ارتقا می‌دهد.
- حفاظت از محیط زیست: برق صنعتی می‌تواند با کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی به حفاظت از محیط زیست کمک کند.
جایگاه برق صنعتی در دنیای امروز بسیار مهم است. این نوع برق در همه بخش‌های زندگی از جمله موارد زیر کاربرد دارد:
- صنعت: برق صنعتی برای تأمین انرژی ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- کشاورزی: برق صنعتی برای تأمین انرژی سیستم‌های آبیاری، پمپ‌ها، و سایر تجهیزات کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- حمل و نقل: برق صنعتی برای تأمین انرژی سیستم‌های حمل و نقل عمومی، مانند مترو و قطار، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ساختمان‌ها: برق صنعتی برای تأمین روشنایی، گرمایش، سرمایش، و سایر نیازهای انرژی ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با توجه به اهمیت و جایگاه برق صنعتی در دنیای امروز، نیاز به متخصصان در این زمینه روز به روز در حال افزایش است. اگر به دنبال شغلی پردرآمد و با ثبات هستید، برق صنعتی می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
مفاهیم و واژه های مرتبط با برق صنعتی
به بعضی از مفاهیم و واژه‌های مرتبط با برق صنعتی می‌توان اشاره کرد:
- ولتاژ: میزان پتانسیل الکتریکی یا فشار الکتریکی در سیستم برقی، که به ولت (V) اندازه‌گیری می‌شود.
- جریان: حرکت الکترون‌ها در یک سیم، که به آمپر (A) اندازه‌گیری می‌شود.
- فرکانس: تعداد دورهای هرتزی جریان یا ولتاژ در یک ثانیه، که به هرتز (Hz) اندازه‌گیری می‌شود.
- توان: قدرت کاری یک سیستم برقی که به وات (W) اندازه‌گیری می‌شود.
- ترانسفورماتور: دستگاهی است که برای تبدیل ولتاژ و جریان از یک مقدار به مقدار دیگر استفاده می‌شود.
- مقاومت: میزان مقاومت یا مانعیت یک ماده یا سیم برقی در برابر جریان الکتریکی، که به اهم (Ω) اندازه‌گیری می‌شود.
- قطعات الکترونیکی: قطعاتی هستند که برای کنترل و مانیتورینگ سیستم‌های برقی، از جمله ترانزیستور، دیود، مقاومت‌های SMD و کاندنساتور استفاده می‌شوند.
- سیستم‌های PLC: سیستم‌هایی هستند که برای کنترل و مانیتورینگ خطوط تولید و سیستم‌های صنعتی استفاده می‌شوند.
- سوئیچ: دستگاهی است که برای قطع و وصل جریان الکتریکی در سیستم‌های برقی استفاده می‌شود.
- تابلو برق: یک پنل برقی است که شامل قطعاتی مانند موتورها، ترانسفورماتورها، سوئیچ‌ها و سیم‌های برقی است. تابلو برق، برای کنترل و مانیتورینگ سیستم‌های برقی در صنعت و ساختمان‌ها استفاده می‌شود. در واقع تابلو برق مرکزی است که برای توزیع برق به انواع مختلف دستگاه‌ها و تجهیزات مورد استفاده در صنایع، ساختمان‌ها و سایر مکان‌های مربوط به صنعت استفاده می‌شود. تابلو برق عموماً شامل سوئیچ‌ها، قطعات الکترونیکی، موتورها، ترانسفورماتورها، ولتاژ کنترلرها، رله‌ها، فیوزها و سایر قطعات برقی است که برای کنترل و مانیتورینگ سیستم‌های برقی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات برق صنعتی همچنین ممکن است شامل باتری‌های خاص و دیگر قطعات امنیتی باشند که برای اطمینان از کارکرد صحیح و پایدار سیستم‌های برقی در صنعت و ساختمان‌ها نصب می‌شوند.
- تولید برق: فرآیند تبدیل انرژی به برق. این انرژی می‌تواند از منابع مختلفی مثل نفت، گاز، زمین، باد، آب، یا انرژی هسته‌ای تولید شود.
- انتقال برق: انتقال برق از محل تولید به مصرف‌کننده نهایی از طریق شبکه‌های انتقال برق می‌باشد.
- شبکه برق: سیستمی از خطوط انتقال برق و تجهیزات مرتبط که برای انتقال برق از محل تولید به مصرف‌کننده استفاده می‌شود.
- توزیع برق: انتقال برق از شبکه انتقال به شبکه توزیع و سپس به مصرف‌کنندگان نهایی در مناطق مختلف.
- گلخانه برق: نیروگاه‌های حرارتی یا نیروگاه‌های متعارف که برق با ترکیب سوخت‌های فسیلی تولید می‌کنند.
- نیروگاه هسته‌ای: نیروگاه‌هایی که برق با استفاده از انفجارهای هسته‌ای تولید می‌کنند.
- نیروگاه بادی: نیروگاه‌هایی که از توربین‌های بادی برای تولید برق با استفاده از باد استفاده می‌کنند.
- نیروگاه آبی: نیروگاه‌هایی که از تجمیع آب در سد‌ها و استفاده از توربین‌ها برای تولید برق استفاده می‌کنند.
- آیین‌نامه‌های برق صنعتی: مجموعه قوانین، مقررات، و استانداردهای مربوط به برق صنعتی که برای ایمنی و کارکرد بهینه تجهیزات و سیستم‌های برق مورد استفاده در صنعت اعمال می‌شوند.
- مدارهای الکتریکی: ترکیبی از اجزاء الکتریکی مانند مقاومت، خازن، مفهوماتورها، و سایر اجزاء برقی که به یکدیگر وصل شده و برای کنترل و توزیع برق استفاده می‌شوند.
- PLC (کنترلر منطقی برنامه‌پذیر): یک دستگاه الکترونیکی که برای کنترل عملیات صنعتی و اتوماسیون استفاده می‌شود.
- مخابرات برق صنعتی: سیستم‌ها و تجهیزات برقی برای انتقال اطلاعات و داده‌ها در سیستم‌های کنترل صنعتی.
- محافظت برق: استفاده از تجهیزات و تکنیک‌های مختلف برای محافظت از تجهیزات و افراد در مقابل خطرات الکتریکی.
- خطوط برق فشار بالا و فشار پایین: خطوط انتقال برق که ولتاژ آن‌ها بالاتر از ولتاژ خطوط توزیع و مصرف عمومی است.
- تعمیر و نگهداری برق صنعتی: فرآیندهای نگهداری و تعمیر تجهیزات و تاسیس است